Alles over Divali, het lichtjesfeest

Ieder jaar vieren we in Amare, één van de belangrijkste feesten binnen het Hindoeïsme. In dit artikel duiken we dieper in de oorsprong en de viering van Divali, oftewel het Lichtjesfeest.

Divali is een hindoeïstisch feest dat in de religieuze traditie vijf dagen duurt. Het feest wordt bepaald aan de hand van de hindoekalender en valt daarom in de westerse jaartelling ieder jaar op een andere dag. In de volksmond bedoelt men met Divali vaak de derde dag van het festival: Maha Lakshmi Puja, dat valt in 2024 op 1 november.

Het woord Divali is afgeleid van dipvali, dat in het Sanskriet ‘rij van lichtjes’ betekent. Divali wordt daarom ook het feest van het licht genoemd. Tijdens Divali wordt de overwinning van het licht op de duisternis gevierd – en andere antitheses zoals de overwinning van wijsheid op onwetendheid, van waarheid op onwaarheid en van goed op kwaad. Tijdens viering van Divali gaat vaak gepaard met het branden van lichtjes. Traditioneel zijn dit aardenwerken lampjes (diya’s) die in en rondom het huis worden gebrand.

Zuiverheid

Tijdens Divali staat men dus hoofdzakelijk stil bij licht en duisternis. Niet alleen in de letterlijke zin, omdat Divali in de donkere herfstperiode valt, maar ook in de figuurlijke zin. Het is bij uitstek een periode van bezinning, waarbij men zich focust op het positieve en het negatieve in zijn leven.

Deze periode van bezinning gaat ook vaak gepaard met een grote schoonmaak. In de hindoeïstische traditie staat vuil symbool voor het kwade. Tijdens Divali wordt het vuil dat zowel het huis als de geest is binnengeslopen gedurende het afgelopen jaar, opgeruimd. Zo kan men na Divali weer een frisse start maken. Als er eenmaal is schoongemaakt is het tijd om de lichtjes te branden.

Daarnaast eten veel hindoes tijdens Divali geen vlees of andere dierlijke producten en drinken ze ook geen alcohol. Ook dit is om ervoor te zorgen dat lichaam en geest rein en zuiver zijn tijdens Divali.

Achtergrond

De meningen zijn erover verdeeld wat de precieze oorsprong van Divali is. Er doen verschillende verhalen de ronde. De bekendste is dat Divali een oogstfeest is. De oogst wordt binnengehaald, de winter staat voor de deur en dus is het tijd voor de viering van Divali. Met andere woorden, de viering van het aanbreken van een nieuwe periode.

In de religieuze traditie wordt Divali veelal gelinkt aan de Hindoe-godin Lakshmi, godin van het licht, rijkdom, schoonheid en voorspoed.

Een andere verklaring wijst naar de terugkeer van Koning Shri Ram en zijn vrouw Sita na een 14 jaar durende verbanning. Toen de koning en zijn vrouw terugkeerde naar hun volk, werden er overal vreugdevuren aangestoken.

Maar het belangrijkste aspect van Divali dat is alle vertellingen terugkomt is in ieder geval dat het een periode van bezinning is, gericht op het individu en zijn ontplooiing.

Subh Divali, oftewel fijn lichtjesfeest!