Yule
Zefiro Torna met Meskerem Mees en Lore Binon
za 27 dec / 20:15 / Nieuwe Kerk
Programma:
Heinrich Ignaz Franz von Biber / Anon. (Trad. Provence) Passacaglia – Bressarello
Billie Bird La Nuit
Meskerem Mees My Baby
Hugo Wolf Verborgenheit (Mörike-Lieder)
Traditioneel Japans Kanashi kute
Anononiem Miri it is
Meskerem Mees Seasons Shift
Bobby McFerrin Circlesong Three
John Cage (tekst James Joyce, Finnegans Wake) The Wonderful Widow of Eighteen Springs
Meskerem Mees Where I’m from
Johann Sebastian Bach (arr. Ferruccio Busoni) Ich ruf’ zu dir
György Kurtág Three Old Inscriptions (deel 1)
Robin Hoffman Birkhahn-Studie
Gautier de Coincy Ja pour yver
Georg Friedrich Händel De torrente in via bibit (Dixit Dominus)
Traditioneel Galilees (naar Sting) Christmas at Sea
Meskerem Mees Cod Liver Oil and Orange Juice
Anoniem Piae Cantiones (Finland) In vernali tempore
Traditioneel Catalaans Fum fum fum
Programmatoelichting
“It is always darkest just before the day dawneth,” schreef historicus Thomas Fuller midden 17de eeuw. Dat gevoel resoneert sterk in de winter: de schaduwkant van het jaar, waarin geen inspanning lijkt te helpen om zonlicht te vangen. Tegelijk nemen Fullers woorden de scherpte weg uit de zwartgalligheid. In elk einde schuilt een begin. Het donkerste moment is ook het meest veelbelovend, geladen met het potentieel van een nieuw jaar vol zon en zindering.
Met een uitgelezen collectief geven Zefiro Torna en muzikanten van Ictus een nieuwe invulling aan het joelfeest en de periode rond de winterzonnewende. De authentieke stemmen van de internationaal bejubelde singer-songwriter Meskerem Mees en topsopraan Lore Binon klinken in een cyclus van heidense ‘licht’-liederen, middeleeuwse en barokke kerstmuziek, 19de- en 20ste-eeuws repertoire en songs van Meskerem Mees zelf.
Pianist en componist Jean-Luc Fafchamps schreef samen met het ensemble, hedendaagse arrangementen voor een bijzonder instrumentarium met folkgitaar, viool, aartsluit, colascione, cimbalom, percussie en prepared piano. Frictie en omwenteling vormen de muzikale sleutelwoorden. Stemmen raken polymorf met elkaar verweven; instrumenten met uiteenlopende historische achtergronden en temperamenten botsen, schuren en zoeken naar harmonische instemming.
Zo trekken de musici een beloftevolle duisternis tegemoet met een gloedvolle, tijdloze mix van muziek van Gautier de Coincy, Händel, Bach, Wolf, Cage en Kurtág tot McFerrin, Sting en Meskerem Mees. Yule verwarmt de oren en beklijft de ziel: een muzikale wellness die de spinnenwebben uit het hoofd en de kilte uit het donkerste uur verjaagt.
Lore Binon: een stem tussen traditie en vernieuwing
Lore Binon studeerde zang en viool aan het Conservatorium van Brussel en vervolgde haar studies in Barcelona en Amsterdam. Haar operacarrière begon met rollen in werken van Mozart en breidde zich uit met producties als Atys en Faust Szenen. Ze werkt samen met uiteenlopende orkesten, waaronder het Brussels Philharmonic en het Antwerp Symphony Orchestra. Naast haar liefde voor opera en orkestmuziek is Lore sterk actief in de kamermuziek en zingt ze met diverse ensembles, waaronder haar eigen groep Revue Blanche. Ook hedendaagse muziek neemt een belangrijke plaats in haar werk in. In Schaarbeek organiseert ze het festival Mus’ici 1030, waarmee ze lokaal talent ondersteunt.
Meskerem Mees: eenvoud als kracht
Meskerem Mees is een 24-jarige singer-songwriter uit Gent die zich voornamelijk toelegt op folkmuziek. In 2020 won ze 'Humo’s Rock Rally' en kreeg ze datzelfde jaar een residentie bij het Montreux Jazz Festival. Haar debuutalbum Julius verscheen in november 2021 en dankt zijn titel aan de kruisezel op de albumhoes. Met deze plaat zette ze haar succes ook buiten de landsgrenzen voort. In 2022 volgde de EP Caesar, die het verhaal rond Julius verder uitbreidde. Haar muziek wordt gekenmerkt door een ogenschijnlijke eenvoud en een sterke zeggingskracht.
Jean-Luc Fafchamps: denken en spelen in klank
Jean-Luc Fafchamps (Brussel, 1960) is pianist en componist en een van de oprichters van het Ictus Ensemble. Hij droeg bij aan talrijke creaties, zowel in grote als kleine bezettingen, vaak in samenwerking met dans- en theatergezelschappen. Zijn muziek wordt uitgevoerd door gerenommeerde ensembles en bekroond met verschillende prijzen, waaronder de 'Octave des Musiques Classiques'. Als pianist nam hij diverse opnames op, terwijl zijn composities verschenen op meerdere monografische cd’s. Fafchamps doceert muziekanalyse aan het Conservatorium van Bergen en is sinds 2019 lid van de Koninklijke Academie van België.
Tom De Cock: ritme, richting en reflectie
Tom De Cock (°1982) behaalde zijn master in slagwerk aan het Koninklijk Conservatorium Brussel en specialiseerde zich in hedendaagse muziek aan de HFMDK in Frankfurt, gevolgd door een Konzertexamen in Detmold. In 2015 rondde hij zijn doctoraat af aan de VUB en het Koninklijk Conservatorium Brussel. Hij is vast lid van Ictus, waar hij zowel dirigeert als optreedt als artistic advisor. Daarnaast werkte hij samen met ensembles als Ensemble Modern en MusikFabrik. Tom speelde op talrijke internationale festivals en dirigeerde in toonaangevende zalen zoals de Elbphilharmonie Hamburg en het Concertgebouw Amsterdam. Momenteel is hij programmator klassiek en hedendaags bij Wilde Westen in Kortrijk en curator van GAME, het ensemble van de Advanced Master in Contemporary Music in Gent.
Alexandre Fostier: geluid als artistieke ruimte
Alexandre Fostier studeerde animatiefilm en geluidstechniek aan respectievelijk de École Supérieure des Arts Visuels de La Cambre en het Institut des Arts de Diffusion. Sinds 1991 werkt hij als geluidstechnicus samen met Anne Teresa De Keersmaeker en sinds 1994 maakt hij deel uit van het Ictus-ensemble. Hij was betrokken bij projecten met componisten en ensembles zoals Georges Aperghis en Steve Reich en werkte samen met diverse theater- en dansgezelschappen. Zijn werk bracht hem naar prestigieuze locaties, waaronder de Gentse Opera en het Paleis van Versailles. Daarnaast werkte hij als muzikant, ingenieur of producer samen met artiesten als Aka Moon en choreografen zoals Thomas Hauert en Jérôme Bel.
Jurgen De Bruyn: oude muziek in een open perspectief
Jurgen De Bruyn (°1971) studeerde klassieke gitaar en luit aan het Lemmensinstituut in Leuven, waar hij ook een meestergraad kamermuziek behaalde. Sinds 2003 is hij artistiek leider van het oude muziekensemble Zefiro Torna. Hij werkte mee aan talrijke producties en cd-opnames en werkte samen met onder meer het Huelgas Ensemble, Collegium Vocale Gent en de Vlaamse Opera. Daarnaast is hij actief in andere genres, waaronder jazz en hedendaagse dans, met projecten als de Chris Joris Experience en Les Ballets C de la B. Ook werkte hij mee aan theaterproducties bij NTGent met muziek van Peter Vermeersch. Jurgen geeft luit- en gitaarles aan verschillende academies.
Ictus: een collectief waar muziek, beweging en experiment samenkomen
Ictus is een ensemble voor hedendaagse muziek dat sinds 1994 zijn thuis deelt met de dansschool P.A.R.T.S. en het dansgezelschap Rosas. In nauwe samenwerking met choreografe Anne Teresa De Keersmaeker creëerden Rosas en Ictus vijftien voorstellingen, van Amor Constante tot Repertoire Evening. Daarnaast werkte het ensemble samen met choreografen als Wim Vandekeybus, Maud Le Pladec, Eleanor Bauer, Fumiyo Ikeda, Noé Soulier, Etienne Guilloteau en Claire Croizé.
Met het Kaaitheater en Bozar als vaste Brusselse partners stelt Ictus jaarlijks een nieuw concertseizoen samen voor een breed publiek van theater-, dans- en muziekliefhebbers. Het ensemble bevindt zich daarbij steevast in de voorhoede van nieuwe ontwikkelingen binnen de hedendaagse muziek.
Oorspronkelijk gevormd rond dirigent Georges-Elie Octors, in een periode waarin ensembles zich profileerden als mini-orkesten van virtuoze musici, evolueerde Ictus naar een elektrisch ensemble met een klankingenieur als vast lid. Vandaag functioneert Ictus als een collectief van creatieve muzikanten dat zich toelegt op experimentele muziek in de breedste zin van het woord.
Daarnaast leidt Ictus een Master Na Master hedendaagse muziek aan de School of Arts Gent, in samenwerking met het Spectra Ensemble.
Uitvoerenden
Meskerem Mees zang, gitaar, composities
Lore Binon zang, viool
Jean-Luc Fafchamps prepared piano, synths, backing vocals, arrangementen
Tom De Cock slagwerk, cimbalom, backing vocals
Jurgen De Bruyn aartsluit, colascione, zang
Alexandre Fostier techniek