Programma:

Arvo Pärt Solfeggio
Giovanni Pierluigi da Palestrina Kyrie
Arvo Pärt Nunc dimitis
Giovanni Pierluigi da Palestrina Gloria
Arvo Pärt Magnificat
Giovanni Pierluigi da Palestrina Credo
Arvo Pärt Dopo la vittoria
Giovanni Pierluigi da Palestrina Sanctus, Benedictus
Arvo Pärt The Woman with the Alabaster Box
Giovanni Pierluigi da Palestrina Agnus Dei I & II

Programmatoelichting:

In 2025 vieren we dat de Italiaanse renaissancecomponist Giovanni Pierluigi da Palestrina 500 jaar geleden werd geboren. Zijn collega Arvo Pärt werd afgelopen september 90 jaar oud. Beiden wijden hun klankwerelden aan de lofprijzing van God en onderwerpen zich aan strenge, hoewel volledig tegengestelde regels. Palestrina legt zich, geheel volgens de smaak van zijn tijd, toe op de kunstigste meerstemmigheid. Pärt daarentegen brengt spirituele boodschappen over met uiterste eenvoud en reductie, en weet daarmee zijn publiek net zo sterk te raken. De Letse dirigent Kaspars Putniņš en het RIAS Kammerchor combineren in hun dubbele verjaardagsgroet Palestrina’s meesterwerk met composities van Arvo Pärt.

Polyfone perfectie en de legende van de Missa Papae Marcelli
Met de Missa Papae Marcelli schiep Palestrina een van de belangrijkste miscomposities uit de muziekgeschiedenis. Geschreven ter nagedachtenis aan paus Marcellus II, die in 1555 werd gekroond, zou de mis — volgens de legende — in één enkele nacht zijn ontstaan. Een engel zou het schitterende werk rechtstreeks in de pen van de meester hebben gedicteerd: hemelse muziek van overweldigende schoonheid. Elk woord komt duidelijk naar voren, ondanks alle polyfone betovering. Daarmee voldeed de compositie aan de eisen van de contrareformatie, die verlangde dat de mistekst niet in kunstige meerstemmigheid zou verdrinken, maar helder centraal moest staan. Palestrina slaagde erin beide te bereiken: tekstduidelijkheid én contrapuntische virtuositeit.

Pärt’s hemelse eenvoud
Dat Arvo Pärt geen tekst nodig heeft om met niets meer dan een C-majeur toonladder en de meest spaarzame middelen een universum vol suggestieve kracht te scheppen, bewijst hij al in Solfeggio, zijn eerste compositie voor a-capellakoor uit 1963. Pärt – de klankmagiër en grootse verteller – laat bijbelverhalen (Nunc dimittis, The Woman with the Alabaster Box) of een hommage aan een oeroude heiligenlegende (Dopo la vittoria) gewichtloos door de ruimte zweven. Nooit gaan rust en verhevenheid verloren, en toch is geen enkel moment in zijn muziek langdradig of willekeurig. In de loop van zijn leven lijkt Pärt steeds verder te zijn doorgedrongen tot sferen vol zuiverheid en licht, tot klanken die de luisteraar naar betere werelden voeren.

RIAS Kammerchor Berlin: zeven decennia koorcultuur op topniveau
Het RIAS Kammerchor Berlin, 77 jaar geleden opgericht, behoort tot de toonaangevende professionele koren ter wereld. Het koor van 34 geschoolde vocalisten werd bekroond met onderscheidingen als de Preis der Deutschen Schallplattenkritik, de ECHO Klassik en de Gramophone Award. Het repertoire reikt van historisch geïnformeerde uitvoeringen van renaissance- en barokmuziek tot nieuw geïnterpreteerde klassiek-romantische werken en regelmatige wereldpremières.

Sinds 2017–18 is Justin Doyle chef-dirigent en artistiek leider. Onder zijn leiding oogstte het koor internationaal succes, onder meer tijdens tournees in Japan en Zuid-Korea. De recente opnames van Händel, Bach, Britten en De Victoria werden enthousiast ontvangen. In 2025 verschijnt een opname met werken van Fanny Hensel en Felix Mendelssohn Bartholdy; in 2026 volgt Haydns Die sieben letzten Worte met het Konzerthausorchester Berlin.

Met jaarlijks zo’n vijftig concerten in binnen- en buitenland is het RIAS Kammerchor een van de belangrijkste tourkoren van Duitsland. Sinds de oprichting in 1948 is het RIAS Kammerchor gevormd door dirigenten als Günther Arndt, Uwe Gronostay, Marcus Creed, Daniel Reuss en Hans-Christoph Rademann en werkt het regelmatig samen met ensembles als de Akademie für Alte Musik Berlin en het Chamber Orchestra of Europe. Het koor is onderdeel van de Rundfunk Orchester und Chöre gGmbH Berlin (ROC).

Kaspars Putniņš: een stem voor het koor
Kaspars Putniņš is een internationaal gevierde dirigent uit Letland, bekend om zijn werk met toonaangevende professionele koren. Hij combineert een breed repertoire, van renaissancistische polyfonie tot hedendaagse muziek, met een bijzondere aandacht voor nieuwe composities. Naast zijn concertactiviteiten geeft hij masterclasses en werd hij meerdere keren bekroond voor zijn verdiensten in het koorleven.

Lees hier een interview met Kaspars Putniņš: 'Arvo Pärts muziek horen bracht een totale cultuurschok in mij teweeg': dirigent Kaspars Putninš over zijn idool.

Uitvoerenden

Storm in a Jar:RIAS Kammerchor
Kaspars Putninš dirigent

MEER IN AMARE: